Emeğin ve dayanışmanın bayramı; 1 Mayıs
Dayanışmanın ve emeğin bayramı olarak ifade edilen 1 Mayıs dünyanın her bir yanında işçi bayramı, emek bayramı, 1 Mayıs bayramı gibi isimlerle kutlanır. İşçilere ve emekçilere ithaf edilen 1 Mayıs; haksızlıklarla mücadele, dayanışma ve birlik gibi amaçlarla anılır. 27 Nisan 2009 yılında yapılan düzenleme ile birlikte bu özel gün resmi gazetede yürürlüğe girerek resmi tatil ilan edilmiştir.
1 MAYIS EMEK VE DAYANIŞMA GÜNÜ NASIL ORTAYA ÇIKTI?
1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü, işçi sınıfının çalışma koşullarının ve haklarının iyileştirilmesi için mücadele ettiği bir gün olarak tarihe geçmiştir. Bu günün tarihi, 19. yüzyılın sonlarına dayanır.
İşçi sınıfının talepleri, özellikle 19. yüzyılın ortalarında ortaya çıkmıştır. İşçiler, daha iyi çalışma koşulları, daha adil ücretler, daha az çalışma saati ve daha iyi sosyal haklar talep etmişlerdir. Ancak, işverenlerin bu taleplere karşı çıkması, işçi sınıfını mücadeleye yöneltmiştir.
1 Mayıs tarihi, 19. yüzyılın sonlarında Amerika Birleşik Devletleri'nde işçilerin talepleriyle başladı. 1 Mayıs 1886'da Amerika'da, 8 saatlik iş günü talebiyle işçilerin greve gitmesi sonucunda, Chicago'da polis ve işçiler arasında çatışmalar yaşandı. Bu olaylar sonucunda 1 Mayıs, işçilerin taleplerini dile getirdiği ve bir araya geldiği bir gün haline geldi.
Daha sonra 1889 yılında İkinci Enternasyonal'in Paris Kongresi'nde, dünya genelinde işçi sınıfının dayanışma ve mücadele günü olarak kabul edildi. Böylece 1 Mayıs, dünya genelinde birçok ülkede kutlanan ve resmi tatil olarak kabul edilen bir gün haline geldi.
1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü'nün ortaya çıkışı, işçilerin çalışma koşullarının ve haklarının iyileştirilmesi için verdikleri mücadelenin önemini vurgulamaktadır. Bugün, dünya genelinde birçok ülkede 1 Mayıs, işçi hakları için gösteriler, yürüyüşler ve mitingler düzenlenmektedir. Aynı zamanda, işçilerin taleplerinin karşılanması için hükümetler ve işverenlerle müzakereler yapmak ve işçi hakları konusunda bilinçlendirme çalışmaları yapmak amacıyla sendikalar da bu günü fırsat olarak kullanmaktadırlar.
1 MAYIS İŞÇİ BAYRAMI TÜRKİYE'DE İLK NE ZAMAN KUTLANDI?
Türkiye'de 1 Mayıs İşçi Bayramı'nın kutlanması, tarihi oldukça hareketli ve çalkantılı olaylarla doludur. İlk kez 1923 yılında, Cumhuriyetin ilanından kısa bir süre sonra kutlandı. 1977 yılında İstanbul Taksim Meydanı'nda meydana gelen olaylar sonrasında, hükümet tarafından 1 Mayıs kutlamaları yasaklanmıştır. Bu olaylarda 34 kişi hayatını kaybetmiş, 136 kişi yaralanmıştı.Yasal olarak o yıl işçi bayramı ilan edilen 1 Mayıs için, 1924 yılında hükümet kitlesel kutlamaları yasakladı ve bu durum uzun yıllar boyunca geçerliliğini sürdürdü. 1935 yılına gelindiğinde ücretsiz tatil günü oldu, ayrıca bahar ve çiçek bayramı olarak da isimlendirildi.
1 MAYIS İŞÇİ BAYRAMI HANGİ ÜLKELERDE KUTLANIR?
Uluslararası emek ve işçi hareketine dikkat çekmek amacıyla kutlanan 1 Mayıs dünya genelinde kutlanır. Bu önemli günü kutlayan ülkeler arasında Kuzey Kore, Çin, Bolivya, Nepal, Venezuela, Küba, Laos, Vietnam, Çek Cumhuriyeti, Yunanistan, Vatikan, Avusturya, Slovenya, Sırbistan, Peru, Paraguay, Yemen, Tayvan, Güney Kore, Kongo Cumhuriyeti, Bosna Hersek, Kırgızistan, Cezayir, Mozambik gibi ülkeler yer alır. Bu gibi ülkelerde bayram; işçi, emek ya da 1 Mayıs bayramı gibi farklı isimlerle anılır.
İşçi Bayramı Ne Zaman Resmi Tatil Oldu?
Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk resmi 1 Mayıs bayramı 1923 yılında olmuştur. Emek ve dayanışma günü olarak anılan bu gün Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde kabul edilen 5892 sayılı yasanın yürürlüğe girmesi ile resmi tatil ilan edilmiştir.
