Marketlerden kurbanlık almak caiz mi? Sizin için Alo Fetva hattına sorduk

Müslümanlar tarafından maddi koşulların da uygun olmasıyla yerine getirilen kurban ibadeti, Allah’a yaklaşmak ve Allah rızasına ermek niyetiyle kesilen, kurban edilen, hayvan demektir. Kur'an-ı Kerim'de geçen İbrahim peygamber ve oğlu İsmail ile ilgili kıssadan yola çıkarak, kurban kavramı, çok daha genel bir adanmışlığı, Allah için bireyin her şeyini feda edebilecek olmasını, Allah'a teslimiyeti ve ona karşı şükür içinde olmayı ifade eder. Kur'an-ı Kerim'de Hac Suresi'nde bu konuyla ilgi bir ayette vardır. 

Günümüzde, Kurban Bayramı yaklaşırken çevremizde ve sosyal medyada sıkça karşılaştığımız marketler tarafından satışı yapılan kurban hisselerinin ise caiz olup olmadığı, vatandaşlar tarafından oldukça merak edilen bir konu haline geldi. Konu ile ilgili Diyanet İşleri Başkanlığı Alo Fetva Hattı ile yaptığımız görüşmede merak edilenleri görevlilere sorarak yanıt aldık. Diyanet İşleri Başkanlığı'nın fetvasına göre, marketlerden alınan kurban hisseleri dini usullere uygun kesiliyor ve büyük baş hisse oranları eşit bir şekilde hissedarlara dağıtılıyorsa caiz oluyor. Ancak, güvenmediğimiz veya ticari amaçla depoda bekletilmiş etler kurban hissesi olarak satılıyor ve vatandaş bunu biliyorsa, bu durumda caiz olmuyor. 

HANGİ HAYVANLAR KURBANLIK OLUR?

Din İşleri Yüksek Kurulu tarafından yapılan açıklamaya göre, kurban edilecek hayvanın sağlıklı, organları tam ve besili olması, hem ibadet açısından hem de sağlık bakımından önem arz eder. Bu nedenle, kötürüm derecesinde hasta, zayıf ve düşkün, kesileceği yere gidemeyecek derecede topal, bir veya iki gözü kör, boynuzlarının biri veya ikisi kökünden kırık, dili, kuyruğu, kulakları ve memelerinin yarısı kesik, dişlerinin tamamı veya çoğu dökük hayvanlardan kurban olmaz. Ancak hayvanın doğuştan boynuzsuz olması, şaşı, hafif topal, hafif hasta, bir kulağı delik veya yırtılmış olması, memelerinin yarıdan daha azının olmaması, kurban edilmesine engel değildir (Kâsânî, Bedâi‘, 5/75-76). Buna göre hayvanın değerini düşürücü nitelikteki kusurlar kurbana engeldir.
Şâfiî mezhebinde, genel olarak yukarıda sayılan kusurlardan birinin bulunması, bir hayvanın kurban olmasına engel teşkil ettiği gibi uyuz olan hayvanlar ile yem yemesini engelleyecek derecede dişlerinin bir kısmı dökülmüş olan hayvanların da kurban edilmesi caiz değildir.