Cumhuriyetin ilk yıllarında Niğde ve Türkiye haritası nasıl görünüyordu?

Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde 29 Ekim 1923 yılında cumhuriyetin ilan edilmesinin ardından Türkiye Cumhuriyeti'nin resmi sınırlarını ve illerini gösteren haritalar, o dönemde çeşitli matbaalarca çizilerek bastırıldı. Ancak, en çok detay içerek ve Türkiye Cumhuriyeti'nin resmi malı olarak kabul edilen Anavatan isimli harita, görenlerin dikkatini çekiyor. 1927 yılında Sûdi Kitaphanesi tarafından basımı tamamlanarak  yayımlanan haritada, Osmanlı Türkçesi kullanılmış ve o dönemdeki ülke ve il sınırları detaylıca belirtilmiş. Haritaya bakıldığında ilk dikkat çeken unsurlardan biri, Hatay'ın o dönemde Türkiye toprağı olmaması ve haritaya göre Türkiye'de 64 il bulunması. 

Özellikler Anadolu halkının daha iyi anlayabilmesi ve henüz harf devrimi yapılmadan bastıldığı için Anavatan, Osmanlı Türkçesi ile hayata geçirilmiş. Ayrıca haritada dikkat çeken ayrıntılardan bir diğeri ise Kıbrıs'ın tamamı Türk toprağı olarak belirtilmiş olması.

1927 YILINDA NİĞDE

Resmi kaynaklara göre Osmanlı döneminde Niğde, Karaman eyaletine bağlı bir sancak şehriydi. Osmanlı'da ilk kez yapılan nüfus sayımında ise Niğde'nin merkezinde 1.661 hanenin bulunduğu belirlenmiş, yine bu sayımda Niğde'de 3.353 erkek nüfusun, köylerle birlikte de 4.248 erkek nüfusun Niğde’de yaşadığı tespit edilmiştir. Bu dönemde olası savaş durumları için sadece askerliğe elverişleri erkekler, et ve yük hayvanları sayıldı.

CUMHURİYETİN İLK YILLARINDA NİĞDE'NİN SINIRLARI

1927 tarihli Anavatan haritasında Niğde'nin sınırları da günümüz haritalarından farklı. O yıllarda Nevşehir, Avanos, Arapsun ve Ürgüp, Niğde sınırları içinde yer alırken, Aksaray il olduğu için Niğde'ye dahil değildi. Cumhuriyetin ilanından 1933 yılına kadar il olan Aksaray'da Niğde'ye ilçe olarak bağlanmış, böylece Niğde'nin sınırları genişlemiştir. Günümüzde Niğde'nin ilçeleri olan Çiftlik ve Altunhisar'ın o dönemlerde bucak olmaları nedeniyle, Niğde il sınırlarına dahil edilmemiş. Ayrıca 1927 yılında Türkiye'de bulunan idari bölümlerin yer aldığı Anavatan isimli haritada, elinde silah olan bir Türk askeri ve elinde zeytin dalı olan bir Türk kadını da resmedilmiş. Böylece, Fransızca, Arapça ve Farsça çevirileri olan haritada, savaşta ve barışta Türkiye Cumhuriyeti'nin bölünmez birliğine vurgu yapılmış.

Haber: Mustafa Altıner 

Kaynak: T.C. Cumhurbaşkanlığı Arşivi, Niğde Valiliği, Wikipedia Commons